Með ótakmarkaðri skattskyldu er átt við að viðkomandi einstaklingur eða lögaðili sé skyldugur að greiða tekjuskatt af öllum tekjum sínum hér á landi, hvar sem þeirra er aflað. Nánari upplýsingar um ótakmarkaða skattskyldu er hægt að finna á vefsíðu Skattsins, vegna einstaklinga og vegna lögaðila.

Þetta skilyrði þýðir að óskattskyldir aðilar, eins og t.d. íþróttafélög, líknarfélög o.fl. eiga ekki rétt á tekjufallsstyrk.

Þeir einir geta sótt um tekjufallsstyrk sem stunda atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi. Með því er átt við starfsemi aðila sem greiðir laun samkvæmt staðgreiðslulögum, og er skráður á launagreiðendaskrá, svo og á virðisaukaskattsskrá þegar það á við. Í undantekningartilvikum er heimilt að miða við rekstraruppgjör samkvæmt skattframtali 2020. Nánari upplýsingar um launagreiðendaskrá og virðisaukaskattsskrá er hægt að nálgast á vef Skattsins.

Skilyrði er að tekjur rekstraraðila á tímabilinu 1. apríl til 31. október 2020 hafi verið a.m.k. 40% lægri en meðaltal rekstrartekna á 7 mánuðum á rekstrarárinu 2019 og að tekjufallið megi rekja til heimsfaraldurs kórónuveiru eða ráðstafana stjórnvalda til að verjast útbreiðslu hennar.

Hafi umsækjandi fengið greiddan lokunarstyrk, vegna lokunar á tímabilinu apríl til október 2020, er heimilt að draga hann frá rekstrartekjum áður en tekjufall er reiknað, að því marki sem hann hefur verið tekjufærður.

Hafi umsækjandi fengið greiddan stuðning vegna launakostnaðar á uppsagnarfresti, á tímabilinu apríl til október 2020, dregst sú fjárhæð frá rekstrarkostnaði til útreiknings á tekjufallsstyrk.

Fengnar atvinnuleysisbætur, á tímabilinu apríl til október 2020, dragast einnig frá rekstrarkostnaði.

Hafi starfsemi umsækjanda hafist eftir 1. apríl 2019 skal bera tekjur saman við fyrstu sjö heilu mánuðina sem hann starfaði. Hafi hann starfað skemur en sjö mánuði í mars 2020 skal umreikna tekjurnar í 214 daga viðmiðunartekjur. 

Skilyrði er að rekstraraðili sé ekki í vanskilum með opinber gjöld, skatta og skattsektir sem komnar voru á eindaga fyrir lok árs 2019. Það telst til vanskila í þessu sambandi ef gjöld og skattar sem greiða átti á árinu 2019 voru ógreidd í lok árs þótt gerð hafi verið greiðsluáætlun eða samningur um greiðslu eftir þann tíma.

Þá verður rekstraraðili að hafa staðið skil á skattframtali og öðrum skýrslum og gögnum á tilskildum tíma síðastliðin þrjú ár áður en umsókn um tekjufallsstyrk barst eða síðan starfsemi hófst, sem og ársreikningum eftir því sem við á og upplýst um raunverulega eigendur félags. Álagðir skattar og gjöld mega því ekki hafa byggt á áætlunum, þ.m.t. staðgreiðsla og virðisaukaskattur á árinu 2020.

Þessi skilyrði þýða að umsækjandi skuli hafa skilað öllu sem bar að skila lögum samkvæmt síðustu þrjú ár fyrir umsóknardag. Það þýðir m.a. að lögaðilar og einstaklingar í rekstri skuli hafa skilað skattframtali 2018, 2019 og 2020, nema reksturinn hafi staðið skemur.

Umsækjandi getur bætt úr þeim annmörkum sem fyrir eru með því að greiða upp umrædd vanskil í árslok 2019 og/eða skila inn gögnum og sækja síðan um styrk.

Skilyrði er að rekstraraðili hafi ekki verið tekinn til slita eða bú hans til gjaldþrotaskipta.

Launamaður er sá sem fær laun fyrir starf sem hann innir af hendi á ábyrgð launagreiðanda eða maður sem skal reikna sér endurgjald vegna vinnu við eigin atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi, þ.m.t. starfsemi sem rekin er í sameign með öðrum eða á vegum lögaðila eins og t.d. einkahlutafélaga. Maki rekstraraðila eða barn hans teljast einnig launamenn í þessu sambandi ef þau inna af hendi starf við atvinnureksturinn eða starfsemina.

Stöðugildi er starfshlutfall sem jafngildir fullu starfi launamanns í einn mánuð. Í þessu felst að einn launamaður getur í hæsta lagi jafngilt einu stöðugildi enda starfi hann í fullu starfi hjá rekstraraðila í heilan mánuð. Tveir launamenn í hálfu starfi í einn mánuð jafngilda samtals einu stöðugildi. Að sama skapi jafngildir launamaður sem starfar í fullu starfi hjá rekstraraðila í hálfan mánuð 50% stöðugildi. Einn launamaður getur ekki talist meira en eitt stöðugildi í skilningi laganna enda þótt hann vinni í einum mánuði fullt starf auk yfirvinnu.

Stöðugildi reiknast ekki vegna vinna verktaka, enda eru þeir sjálfstæðir aðilar sem eftir atvikum geta sjálfir sótt um tekjufallsstyrk.

Rekstraraðili sem nýtti sér hlutabótaleiðina á tekjufallstímabili skal miða starfshlutfall viðkomandi launamanna við það starfshlutfall sem launamaður var í hjá honum á tímabilinu. Sem dæmi, ef launamaður sem var áður í fullu starfi fór í 25% starfshlutfall og þáði atvinnuleysisbætur á móti minnkuðu starfshlutfalli gegnum svokallaða hlutabótaleið, þá reiknast stöðugildi launamannsins í viðkomandi mánuði 25% við útreikning á tekjufallsstyrk.

Við ákvörðun á tekjufallsstyrk er tekið mið af rekstrarkostnaði á tímabilinu 1. apríl til 31. október 2020. Þó er heimilt frávik varðandi reiknað endurgjald eins og lýst er að framan í kaflanum "Fjárhæð tekjufallsstyrks".

Rekstrarkostnaður í þessu sambandi er samkvæmt almennri skilgreiningu um hvað telst til slíks kostnaðar en þó ekki fyrningar eða niðurfærsla eigna.

Samkvæmt tekjuskattslögum er rekstrarkostnaður: þau gjöld sem eiga á árinu að ganga til að afla tekna, tryggja þær og halda þeim við, þar á meðal iðgjöld til öflunar lífeyrisréttinda starfsmanna í lífeyrissjóði sem starfa á grundvelli laga um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, vexti af skuldum, afföll, gengistöp, niðurfærslu og fyrningu eigna, eftir því sem nánar er ákveðið í lögum þessum, og það sem varið er til tryggingar og viðhalds á eignum þeim sem arð bera í rekstrinum.

…

Til rekstrarkostnaðar telst enn fremur það endurgjald sem manni ber að reikna sér fyrir hvers konar vinnu, starf eða þjónustu sem telja ber til tekna skv. 2. mgr. 1. tölul. A-liðar 7. gr. Eigi skiptir máli hvort endurgjaldið hefur verið greitt. Hafi það verið greitt skiptir heldur ekki máli hvort það hefur verið greitt í reiðufé, fært á einkareikning, greitt í fríðu eða í hlunnindum eða með vinnuskiptum.

Nánari upplýsingar um rekstrarkostnað (gjöld) rekstraraðila er hægt að sjá í leiðbeiningum með rekstrarframtali á vef Skattsins (bls. 16-21).

Nýir í rekstri

Samkvæmt ákvæði til bráðabirgða í lögum um tekjufallsstyrki getur rekstraraðili sem hóf störf á tímabilinu 1. apríl til 31. ágúst 2020 fengið tekjufallsstyrk fyrir mánuðina september og október 2020. Um tekjufall, rekstrarkostnað og útreikning á styrknum gilda sömu reglur og um almenna tekjufallsstyrki.

Ef sótt er um tekjufallsstyrk samkvæmt ofangreindu bráðabirgðaákvæði þarf að senda skriflegt erindi til Skattsins. Ekki er hægt að nota hina rafrænu umsókn í þeim tilvikum.

Hafi rekstraraðili ekki byrjað sinn rekstur fyrr en eftir 1. apríl 2020 þarf því að senda eftirfarandi upplýsingar til Skattsins.

Um er að ræða eftirfarandi upplýsingar:

· Allar rekstrartekjur á tímabilinu 1. september til 31. október 2020.

· Allar rekstrartekjur á tímabilinu frá upphafi rekstrar til 1. september 2020.

· Allan rekstrarkostnað sem féll til á tímabilinu (1. sept. til 31. okt. 2020)

Kostnaður skiptist í: Laun starfsmanna, annan launakostnað, annan rekstrarkostnað sem má innskatta, annan rekstrarkostnað sem má ekki innskatta

· Yfirlit yfir starfsmenn, starfshlutfall og laun pr. mánuð á tímabilinu 1. september til 31. október 2020.

Tengdir aðilar

Heildarfjárhæð tekjufallsstyrks til tengdra rekstraraðila getur að hámarki numið 120 milljónum kr., að meðtöldum lokunarstyrkjum og stuðningi samkvæmt lögum um ferðagjöf, nr. 54/2020.

Birting upplýsinga

Skatturinn skal birta opinberlega upplýsingar um hvaða lögaðilum hefur verið ákvarðaður tekjufallsstyrkur. Birta skal upplýsingar um alla styrkþegar og fjárhæð styrkja nemi þeir jafnvirði 100 þúsund evra eða meira.

Gert er ráð fyrir því að Skatturinn endurákvarði tekjufallsstyrk komi í ljósi að rekstraraðili átti ekki rétt á styrknum eða átti rétt á hærri eða lægri styrk en hann fékk greiddan. Um þetta gilda, auk þess sem fram kemur í lögunum um tekjufallsstyrk, ákvæði tekjuskattslaga eftir því sem við á.

Komi í ljós að aðili hafi fengið tekjufallsstyrk umfram það sem hann átti rétt á ber honum að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd var með vöxtum frá greiðsludegi. Dráttarvextir leggjast á kröfu um endurgreiðslu ef hún er ekki innt af hendi innan mánaðar frá dagsetningu endurákvörðunar Skattsins.

Hafi rekstraraðili veitt rangar eða ófullnægjandi upplýsingar um rekstrarkostnað eða upplýsingagjöf hans hefur að öðru leyti verið svo áfátt að áhrif hafi haft við ákvörðun um tekjufallsstyrk skal Skatturinn gera honum að greiða 50% álag á kröfu um endurgreiðslu. Fella skal álagið niður ef aðili færir rök fyrir því að óviðráðanleg atvik hafi hamlað því að hann veitti réttar upplýsingar eða kæmi leiðréttingu á framfæri við Skattinn.

Telji Skatturinn að háttsemi rekstraraðila geti varðað sektum eða fangelsi skal ekki gera honum að greiða álag heldur kæra málið til lögreglu.